نشست علمی با عنوان« نقش نیایش در زندگی فردی و اجتماعی با تأکید بر دعای عرفه» روز چهارشنبه تاریخ 1404/3/14 در نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان با حضور اساتید و کارمندان نمایندگی برگزار گردید.
در این نشست، آقای سید جمال‌الدین موسوی و آقای عبدالقادر محمدی به‌عنوان کارشناسان علمی، و آقای مرتضی معراج به‌عنوان دبیر علمی حضور داشتند.
برنامه با تلاوت آیاتی از قرآن کریم آغاز شد. سپس دبیر علمی نشست، با بیانی مقدماتی، به تبیین اهمیت دعا و نیایش در زندگی فردی و اجتماعی پرداخت و با اشاره به دعای پرفیض عرفه از حضرت امام حسین (ع)، آن را یکی از عمیق‌ترین و جامع‌ترین متون دعا در فرهنگ اسلامی دانست.
وی افزود: نیایش، عامل پالایش روح، تقویت معنویت، و بازیابی هویت انسانی است. در زندگی فردی، انسان در پرتو دعا و خلوت با خالق، به شناخت عمیق‌تری از خود می‌رسد، و در بُعد اجتماعی، نیایش می‌تواند بذر همبستگی، آرامش و تعاون را در دل جامعه برویاند.
در ادامه آقای سیدجمال الدین موسوی در رابطه با جایگاه نیایش در زندگی فردی و اجتماعی پرداختند: ایشان با اشاره به آیات متعددی از قرآن کریم، گفتند: در قرآن بیش از ۱۸۰ آیه به دعا و نیایش اشاره دارد؛ آیاتی که با الفاظی همچون «اللهم» و «ربّنا» آغاز می‌شوند و پیام ارتباط مستقیم و بی‌واسطه انسان با خداوند را منتقل می‌کنند. این آیات به ما می‌آموزند که نیایش نه فقط یک عبادت فردی، بلکه ابزار ارتباطی برای بازسازی معنوی و شخصیتی انسان است.
وی در ادامه افزود: دعا در زندگی فردی، نوعی تربیت روح و تمرین توکل است. فرد دعا کننده، در مسیر نیایش، ضعف و فقر ذاتی خود را در برابر عظمت پروردگار درمی‌یابد و این آگاهی، او را از تکبر و غرور پاک می‌سازد. در عرصه اجتماعی نیز نیایش، عامل پیوند دل‌ها و همبستگی قلب‌هاست. هنگامی که گروهی از انسان‌ها در کنار یکدیگر خدا را می‌خوانند، آن اجتماع رنگی از وحدت، خلوص و اتحاد می‌گیرد. از همین‌رو، بسیاری از مناسک جمعی اسلامی مانند نماز جماعت، دعای کمیل و دعای عرفه، علاوه بر بُعد فردی، کارکرد اجتماعی نیز دارند.
وی همچنین گفت: دعا فقط با کلمات ادا نمی‌شود، بلکه شرایط ظاهری و باطنی دارد. از جمله شرایط باطنی، حضور قلب، باور به اجابت، توبه از گناه و اخلاص در نیت است. در بعد ظاهری نیز رو به قبله بودن، وضو داشتن، دست بلند کردن و شروع با صلوات بر محمد و آل محمد از آداب مهم شمرده شده‌اند.
سپس آقای عبدالقادر محمدی پیرامون دعای عرفه و نقش آن در نیایش عارفانه صحبت نموده و بیان کردند: دعای عرفه یکی از عمیق‌ترین و فاخرترین متون عرفانی اسلامی است. این دعا، آیینه‌ای از معرفت نفس، توحید، شکرگزاری، توبه، عشق، و فقر در برابر خداوند است. حضرت امام حسین (ع) در این دعا با زبانی سرشار از عرفان، انسان را به شناخت خود و پروردگارش دعوت می‌کند.
وی افزود: نیایش در این دعا نه یک درخواست صرف، بلکه یک گفت‌وگوی عاشقانه با خداوند است. امام حسین (ع) در فرازهایی از دعای عرفه، از نعمت‌های جسمی و روحی که به انسان عطا شده یاد می‌کند.
آقای محمدی تأکید کرد: دعای عرفه، انسان را به قله‌ی خودشناسی و خداشناسی می‌برد. از این‌رو، خواندن و تدبر در آن، نه‌فقط عبادتی موسمی بلکه تمرینی برای تعالی مستمر روح است. آموزه‌های دعای عرفه می‌توانند راهگشای بسیاری از بحران‌های معنوی، فردی و حتی اجتماعی در جوامع امروزی باشند.
این نشست علمی همزمان به صورت آنلاین برای کاربران فضای مجازی نیز پخش گردید.
