نشست علمی با عنوان «نقش هوش مصنوعی در توسعه اقتصادی با رویکردی به افغانستان» روز شنبه تاریخ 1404/7/12 در نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان با حضور اساتید و دانشجویان برگزار گردید.
در این نشست علمی آقایان محمدبشیر یعقوبی، علیرضا صابری، عنایت الله علیزاده کارشناسان و آقای نجیب الله قلگ زاده دبیر علمی بودند.
نشست با تلاوت قرآن کریم آغاز شد و سپس آقای قلگزاده دبیر علمی نشست مقدمهای درباره اهمیت هوش مصنوعی در زندگی اجتماعی و اقتصادی ارائه نموده و نخستین پرسش را از آقای علیرضا صابری درباره چیستی و تحولات هوش مصنوعی مطرح کرد.
آقای صابری در پاسخ، ضمن تعریف هوش مصنوعی، به تاریخچه و ریشههای اولیه آن اشاره نمود. وی به موضوعاتی همچون پیدایش کامپیوتر و آزمون تورینگ، تولد رسمی هوش مصنوعی در کنفرانس دارتموث، دوره خوشبینی و رشد، و سپس «زمستانهای هوش مصنوعی» پرداخت. او در ادامه، عوامل اصلی احیای دوباره هوش مصنوعی را توضیح داد؛ عواملی چون پیشرفت سختافزار، ظهور یادگیری ماشین، احیای شبکههای عصبی، پیروزیهای تاریخی، گسترش اینترنت و دادههای عظیم. سپس به دوران یادگیری عمیق (از سال ۲۰۱۰ تا امروز) اشاره کرد و چالشها، نگرانیها و موضوع سپردن تصمیمگیری به ماشینها را مورد بررسی قرار داد.
در ادامه، استاد یعقوبی درباره مبانی نظری توسعه اقتصادی سخن گفت. وی ابتدا به مفاهیم بنیادی توسعه اقتصادی پرداخت؛ از جمله تعریف توسعه اقتصادی، تفاوت آن با رشد اقتصادی، اهمیت توسعه و ویژگیهای آن مانند تدریجی بودن، استمرار، خوداتکایی و خودکفایی. سپس به نظریههای توسعه اقتصادی اشاره کرد. او نظریه آدام اسمیت را تشریح نمود که توسعه اقتصادی را بر اساس پنج عامل اصلی میداند: قوانین طبیعی، تقسیم کار، انباشت سرمایه، تجارت داخلی و خارجی، و افزایش جمعیت. همچنین نظریه مراحل پنجگانه روستو را بررسی کرد: جامعه سنتی، مرحله ماقبل خیز، مرحله خیز، بلوغ اقتصادی و مصرف انبوه. هر مرحله به تفصیل بیان گردید. استاد یعقوبی در پایان، عوامل اصلی توسعه اقتصادی افغانستان را مطرح نمود: نیروی انسانی، توسعه بخش کشاورزی، زیرساختهای فیزیکی و دیجیتالی، امنیت و ثبات سیاسی، حمایت از بخش خصوصی و حکومتداری خوب.
پس از آن، آقای عنایتالله علیزاده درباره نقش هوش مصنوعی در توسعه اقتصادی افغانستان سخنرانی نمود. او کاربردهای هوش مصنوعی را چنین برشمرد: 1-کشاورزی هوشمند (پیشبینی آبوهوا، مدیریت منابع آبی و مدلهای پیشبینی آفات و بیماریهای گیاهی)، 2- سلامت و بهداشت، 3-آموزش نیروی انسانی (دسترسپذیری و مکانیزهسازی وظایف)، 4-معادن و منابع طبیعی (انجام کارهای خطرناک توسط رباتها، بررسی شرایط زیستمحیطی و اکتشاف هوشمند)5-امور مالی و تحلیلهای اقتصادی (پیشبینی تورم و انتظارات تورمی، جلوگیری از فساد اقتصادی، سیاستگذاری و بازار کار)
وی همچنین راهکارها و پیشنهادهایی برای بهرهگیری از هوش مصنوعی در توسعه اقتصاد افغانستان ارائه کرد؛ از جمله تقویت زیرساختها، توسعه آموزش و ظرفیتسازی انسانی، تشویق استارتاپها، همکاریهای منطقهای و بینالمللی و فرهنگسازی عمومی.
این نشست علمی همزمان به صورت آنلاین برای کاربران فضای مجازی نیز پخش گردید.