نشست علمی معرفی و نقد کتاب ««قله‌های ماندگار(سیر تاریخی و فرهنگی شغله – علیاتو و مناطق هم‌جوار)» روز سه‌شنبه تاریخ 1403/9/27 با حضور اساتید و دانشجویان در نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان برگزار شد.
در این نشست علمی آقایان زکریا فصیحی و جمال‌الدین موسوی ناقدان و آقای دورانعلی محسنی دبیر علمی بود.
پس از تلاوت قرآن کریم، ابتدا آقای محسنی ضمن تشکر از حاضران و ناقدان و نویسنده، قله‌های ماندگار را کتاب در نوع خود کم‌نظیر خواند. سپس آقای عبدالحلیم فاضلی کمسانی مؤلف کتاب، ضمن تشکر از نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان به خاطر برگزاری جلسه نقد، کتاب خود را از نظر ساختاری، محتوایی و فرایند تدین معرفی کرد.
سپس آقای فصیحی به‌نقد کتاب پرداخت و بیشتر جنبه‌های ویرایشی و نگارشی کتاب را مورد ارزیابی قرار داد. به گفته آقای فصیحی این کتاب همین‌که به چاپ چهارم رسیده و هر نوبت چاپ مقدمه جداگانه دارد که تغییرات و اضافات نوبت بعدی را بیان کرده است، نشان می‌دهد مورد استقبال مخاطبان خود قرار گرفته است.
ایشان سپس گفت تحقیقی این‌چنینی، به دلیل نوعی میدانی بودن و نبود اطلاعات کافی و... کار بسیار سخت است و کتابی با این حجم گویای تلاش بی‌وقفه مؤلف بوده و از این لحاظ بسیار قابل قدر است؛ ازنظر ویرایشی و نگارشی، اشکالات زیادی دارد. دستور و قواعد زبان فارسی در آن رعایت نشده، بسیاری از جمله‌ها بسیار طولانی و غیرمعمول است. ترکیب‌های نامتعارف زبانی و یا محلی که برای همه خوانندگان، قابل‌فهم نیست، هم در این کتاب زیاد به چشم می‌خورد. از علائم سجاوندی که از لوازم اساسی یک متن است، هم در این کتاب استفاده درست نشده و در بسیاری موارد حتی از ضروری‌ترین علامت سجاوندی هم استفاده نشده است.
آقای فصیحی نشان دادن مصادیق این اشکالات، بخش‌هایی از کتاب و نمونه‌هایی از اشکالات را هم با ذکر صفحه و پاراگراف، نشان داد و بیان کرد.
آنگاه آقای موسوی، این کتاب را یک پژوهش مدرم شناسانه خواند و آن به دلیل مرتبط با جغرافیا، پیچیدگی‌های فرهنگی، اجتماعی و تاریخی، کار بسیار دشوار خواند.
موسوی تلاش و پشتکار نویسنده، پرداختن به جزئیات جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی، دربرداشتن اسامی و اماکن تاریخی، اسامی اشخاص علمی فرهنگی و هنری، و نیز همراه داشتن حدود 200 قطعه عکس از مناطق و اشخاص را از امتیازات کتاب دانست و کتاب را به نوع خود ارزشمند خواند؛ اما در ادامه به‌عنوان بیان نقاط ضعف کتاب، گفت:
با توجه به این‌که محتوای کتاب ازنظر جغرافیایی از سه منطقه علیاتو، شغله و مناطق هم‌جوار تشکیل شده، می‌توانست به‌جای دو بخش، سه بخش داشته باشد و هر بخش در فصل‌های مختلف، مطالب مربوطه را پوشش می‌داد. رفرنس دهی منابع و مستندات شفاهی به‌صورت روشمند و پیوسته درج نشده و در پاورقی با عناوین مختلفی مستندات شفاهی ذکر شده است.
موسوی در پایان سخنانش به نویسنده پیشنهاد کرد که: 1. در پاورقی و فهرست منابع پایانی مستندات شفاهی به‌صورت روشمند درج شود. 2. رفرنس دهی به منابع مکتوب به‌ویژه فرهنگ‌های لغت یکسان‌سازی شود. 3. نمایه اسامی اشخاص در انتهای کتاب افزوده شود. 4. برخی قلعه‌های تاریخی مربوط به خوانین و میرها و بیگ‌ها که با سبک و سیاق معماری مناطق هزاره‌جات ساخته شده است، به میزان لازم معرفی شود.
در پایان، نویسندهٔ کتاب ضمن تشکر از ناقدان، وعده داد که نکات لازم موردنظر ناقدان را در چاپ بعدی کتاب، حتماً لحاظ می‌کند.
