نشست علمی تحت عنوان «نقش پیامبر اعظم (ص) در احیاء و توسعه حقوق» روز سه‌شنبه 13/ 6/ 1403 باحضور اساتید و دانشجویان در نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان برگزار گردید.
در این نشست علمی آقایان محمد ناصر واعظی و سید عزیزالله موسوی کارشناسان و آقای احسان الله منتظر دبیر علمی بود.
نشست با تلاوت قرآن کریم توسط آقای ضیاء الرحمان ضیایی آغاز شد و سپس آقای سید عزیزالله موسوی نسبت به وضعیت حقوق در جزیرة العرب پیش از اسلام و نقش پیامبر(ص) در احیاء و توسعه حقوق توضیح داده و گفتند: وضعیت حقوق و رعایت حقوق اشخاص در عصر جاهلیت را اسفبار بود، یکی از شواهد تاریخی بر وضعیت نابسامان حقوق و پاسداشت و رعایت حقوق دیگران، بیانات جعفر طیار در مجلس پادشاه حبشه است که مطابق آن در جامعه جاهلی جزیرة العرب پیش‌پا افتاده‌ترین حقوق نادیده گرفته می‌شد و هیچ حد و مرزی برای تضییع حقوق دیگران به رسمیت شناخته نمی‌شد. اما وقتی پیامبر مبعوث به رسالت شد تلاش کرد رسومات جاهلی را به کنار بزند و حقوق انسان‌ها را براساس کرامت انسانی تبین کند.
ایشان با استناد به آیه شریفه «لقد کرمنا بنی آدم» گفتند: این نوع کرامت که از آن با نام «کرامت ذاتی یا خدادادی» نیز یاد می‌شود، از طرف خداوند متعال به همه انسان‌ها به صورت یک‌سان داده شده است؛ براساس همین کرامت است که از سویی هیچ انسانی حق ندارد انسان دیگری را مورد توهین، تحقیر، استهزاء و ستم قرار دهد و از سوی دیگر، خود انسان هم حق ندارد کرامت خودش را نادیده بگیرد و تن به هرگونه ظلم و ستمی بدهد.
آقای موسوی حق حیات را برای همگان یکی از دست‌آوردهای پیامبر اعظم دانستند که متاسفانه در برخی طوایف جامعه جاهلی زنده به گور کردن فرزندان دختر به عنوان یک امر عادی درآمده بود و حتی برخی آن را مایه مباهات خودشان نیز می‌پنداشتند. حقوق زن یکی دیگر از دست‌آوردهای حقوقی نبی مکرم اسلام بود، در حالی که زن پیش از بعثت، ارزش و اهمیت چندانی نداشت و با وی بسان کالا نگریسته می‌شد. اما پیامبر اکرم برای زن مقام و منزلت رفیعی را بیان کرد و حقوق همسان با تکالیفی که متوجه زن می‌شود برای شان بیان فرمود.
ایشان افزود: یکی دیگر از دست‌آوردهای مهم حقوقی پیامبر اعظم (ص)، حق برابری انسان‌ها است همانگونه که در آیات متعدد قرآن‌کریم و روایات فراوان از نبی مکرم و اهل‌بیت علیهم‌السلام، بازتاب یافته است. برای مثال، در موارد متعدد پیامبر اسلام همه انسان‌ها را زاده یک مادر و پدر دانسته و هیچ فضلی برای عرب بر عجم و سفید بر سیاه قایل نشده است.
در ادامه آقای محمد ناصر واعظی پیرامون تفاوت حقوق بشر غربی و اسلامی، بیان داشتند، یکی از مهم‌ترین امتیازاتی که حقوق بشر اسلامی دارد آنست که در اندیشه دینی منشأ حقوق خداوند متعال است همانگونه که در قرآن‌کریم آمده است: «الحق من ربک»؛ یعنی حق خاستگاه الهی دارد و ناشی از ارادۀ تشریعی خداوند متعال می‌باشد در حالی که در حقوق بشر غربی اراده خداوند متعال برای وضع قوانین حقوقی هیچ نقشی ندارد. ایشان افزود: تفاوت مهم دیگر حقوق بشر اسلامی با حقوق بشر غربی در آنست که حقوق انسان در آموزه های دینی باید به صورتی وضع و تدوین شوند که جنبه معنوی انسان را نیز پوشش بدهد یعنی قوانین اضافه بر آنکه تضمین کننده صلاح و رشد زندگی دنیوی انسان باشد، باید سعادت اخروی انسان را نیز تأمین نمایند. بنابراین حقوق بشر غربی صرفا به بیان حقوقی بسنده می‌کند که صرفا زندگی انسان را از زمان تولد تا مرگ پوشش می‌دهد.
