مقدمه

تدوین پالسی، تعیین خط‌مشی‌ها و برنامه‌ریزی راهبردی از شرایط ضروری موفقیت سازمان‌ها در جهان پیچیده معاصر است. پالیسی در یک بیان کوتاه مجموعه اصول، قواعد و رهنمود‌هایی است که دستیابی سازمان به چشم‌انداز ترسیم شده و آینده مطلوب را ممکن می‌سازد. در جهان متحول امروزی که شرایط محیطی دستخوش تغییرات مداوم و پرشتاب است، داشتن پالیسی آینده‌نگرانه و سیاست‌گذاری عالمانه است که امکان انکشاف و نیل به اهداف سازمان‌ها را فراهم می‌آورد. به همین جهت، امروزه نهادها و مراکز آموزشی و تحقیقی در جهان، تصویر‌سازی از آینده و تدوین پالیسی‌ را یک ضرورت تلقی نموده و تلاش می‌کنند از طریق برنامه‌ریزی و پالیسی‌سازی، دستیابی به اهداف را امکان‌پذیر نمایند. چراکه دستیابی به وضعیت ایده‌آل و مطلوب، مستلزم وضع قواعد، اصول رهنمودی و ارکان جهت‌ساز برای سازمان‌ها است تا در روشنایی آن، مسیر حرکت به سوی اهداف مشخص گردد. این قواعد و اصول زیربنایی شامل تعیین اهداف، مأموریت، و ارزش‌های سازمانی می‌شود.

وضعیت فعلی

دانشگاه بین المللی المصطفی ص) افغانستان، نهادی است حکمی که مطابق با ماده 46 قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان با مجو شماره 46 وزارت تحصیلات عالی در سال 1390 تأسیس یافته و تابع مقررات وزارت تحصیلات عالی و جامعه المصطفی العالیمه می‌باشد و در امور اداری، استخدامی و مالی داری استقلال است. دانشگاه بین المللی المصطفی (ص) افغانستان، از ابتدای شروع فعالیت خود، فعالانه و مسئولانه به ارتقاء سطح علم و دانش در افغانستان مبادرت نموده است و با ارائه برنامه‌های آموزشی و تحقیقاتی معیاری و متکی بر کادر علمی مجرب، به تعلیم و تربیت محصلین آگاه و متعهد اقدام نموده است.

دانشگاه بین المللی المصطفی (ص) دارای سه دانشکده فقه و حقوق، علوم انسانی و علوم اسلامی میباشد. این دانشگاه در وضعیت کنونی پنج رشته ماستری در حوزه‌های فقه قضایی، مدیریت دولتی، مدیریت آموزشی، و تفسیر و علوم قرآن دارد، و شش رشته لیسانس درشاخه‌های مدیریت دولتی، حقوق، اقتصاد، علوم تربیتی، علوم قرآن و حدیث، فقه و معارف اسلامی دایر می‌کند. کریکلوم درسی دوره لیسانس مطابق با ضرورت‌های جامعه افغانستان و همچنین استاندارهای بین‌المللی در چهار بخش مضامین عمومی، مضامین اساسی، مضامین اختصاصی و مضامین اختیاری می‌باشد و کریکولم درسی دوره ماستری فقط مشتمل بر دروس اختصاصی تنظیم گردیده است.

دانشگاه المصطفی توجه ویژه ای به امر پژوهش و تحقیقات مبذول داشته و از معدود مراکز تحصیلات عالی در افغانستان است که در آن بخش پژوهش‌های علمی و تحقیقات به سطح معاونت ارتقا یافته است. دستاورد این اهتمام، تولید ده‌ها جلد کتاب در حوزه‌های گوناگون علوم انسانی اسلامی و نیز انتشار مجلات علمی و فرهنگی گوناگون توسط پژوهشگران بوده است. هرچند دانشگاه بین ‌المللی المصطفی (ص)-افغانستان در امر آموزش و پژوهش همواره پیشگام بوده است، اما به هیج وجه تلاش‌های انجام شده را کافی ندانسته بلکه آن را تنها گام‌های اولیه تلقی می‌کند و اهتمام جدی شان بر آن است که افق‌های جدیدی را در هم عرصه تعلیم و هم تحقیق بگشاید و گام‌های استواری را در این راستا بردارد. هدف از تدوین این پالیسی دستیابی به چشم انداز روشن از آینده مطلوب و در روشنایی آن گام برداشتن در جهت تحقق اهداف و انکشاف همه جانبه است.

دیدگاه

دانشگاه بین المللی المصطفی(ص)-افغانستان تلاش می نماید با استفاده از سرمایه انسانی متعهد و خلاق و ارائه خدمات آموزشی و تحقیقاتی مؤثر و معتبر به عنوان دانشگاه برتر در ترویج و انکشاف علوم بشری در افغانستان و منطقه شناخته شود.

ارزش‌ها

دانشگاه بین المللی المصطفی (ص) افغانستان ارزشها و اصول رهنمودی زیر را به عنوان مبنا و چارچوب فعالیت‌های خود قرار می‌دهد:

1. پايبندی به اصول و مبانی اسلام و تلاش برای اعتلای فرهنگ اسلامی؛
2. پايبندی به ارزش‌ها و سیاست‌های جامعه المصطفی العالمیه(ص)؛
3. التزام به قوانین و سیاست‌های كلی کشور جمهوری اسلامی افغانستان؛
4. پاسداری از ارزش و حرمت علم و عالم و رعایت اخلاق مداری در عرصه آموزشی و پژوهشی؛
5. ایجاد تحول علمی در علوم انسانی به منظور تولید علوم انسانی اسلامی؛
6. تعامل فعال و الهام بخش برای توسعه علم و تحقیقات علمی در سطح ملی، منطقوی و بین المللی؛
7. خودباوری، نوآوری، رقابت‌پذیری و آزاد‌اندیشی علمی؛
8. التزام در به کارگیری موثرترین روشهای آموزشی و تحقیقاتی؛
9. توجه به تفکر خلاث، تعامل و تبادل افکار و آزاداندیشی،

اهداف

الف. هدف کلی

دستیابی دانشگاه به مرجعیت علمی و مقام اول تولید علم در افغانستان، احراز جایگاه ممتاز علمی در منطقه؛ و برنامه‌ریزی جهت کسب موقف شایسته علمی در جهان؛

ب. اهداف اختصاصی

1. افزایش جذب دانشجویان نخبه و مستعد، دست‌یابی به جایگاه ممتاز آموزشی به ‌ویژه در تحصیلات تکمیلی، توسعه محیط یادگیری خلاق و جذاب، ارتقاء اثربخشی آموزش، تاسیس حوزه‌های میان‌رشته‌ای و تربیت دانش‌آموختگان توانمند و متعهد همسو با نیازهای جامعه؛
2. بهره گیری از اساتید فرهیخته و مجرب به منظور تحقق اهداف و سیاست ها
3. افزایش کیفی و کمی تولیدات علمی، توسعه متوازن واحدهای آموزشی و تحقیقاتی و به منظور دست‌یابی به جایگاه ممتاز آموزشی و پژوهشی در سطح ملی و فراملی؛
4. استقرار مدیریت اثربخش، پاسخگو و مبتنی بر خرد جمعی و نظام مشارکتی؛
5. برخورداری از منابع انسانی کارآمد، شایسته و ملتزم به ارزش‌های محوری دانشگاه ‌
6. مدیریت مؤثر منابع مالی، جذب منابع مالی متنوع و پایدار و گسترش زمینه‌های استقلال مالی
7. گسترش و تعمیق تعاملات سازنده و هم‌افزا با مراکز علمی، تحقیقاتی و فرهنگی در سطح ملی و بین‌المللی
8. توسعه و ارتقای روزآمد فضاهای کالبدی و زیرساخت‌های تجهیزاتی، فناورانه و کالبدی دانشگاه؛
9. توسعه وارتقای روزآمد قابلیت‌ها و کاربست‌های تکنالوژی اطلاعات وفناوری‌های ارتباطات؛
10. بدست آوردن منابع مالی از طریق انجام تحقیقات علمی به منظور خودکفایی اقتصادی دانشگاه؛

مأموریت‌‌ها

دانشگاه بین المللی المصطفی(ص)-افغانستان درحال حاضر به عنوان یک نهاد آکادمیک شناخته شده برای ارتقاء سطح علمی جامعه در سطح افغانستان فعالیت نموده و زمینه تحصیلات عالی را به صورت معیاری و برابر برای همه علاقمندان فراهم می‌سازد. دانشگاه برای رسیدن به اهداف کلی و اختصاصی خود موارد و سیاست‌های زیر را به عنوان مأموریت مد نظر قرار می‌دهد:

بخش آموزشی:

1. جذب کادر هیأت علمی کیفی؛
2. رشد و انکشاف مهارت‌های علمی و تحقیقاتی اعضای کادر علمی مطابق با معیارهای جهانی؛
3. فراهم ساختن تسهیلات لازم برای اعضای کادر علمی جهت انجام فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی در داخل و خارج از کشور؛
4. ارتقاء مهارت‌های علمی و عملی استادان در زمینه روشهای تحقیق و مدیریت برنامه‌های تحقیقاتی.
5. ارتقاء سطح کیفی منابع درسی استادان با مدنظر قرار دادن تدوین کتابهای درسی مطابق با معیارهای و متدهای بروز
6. گسترش رشته‌های جدید و زمینه‌های نوین علمی در رشته‌های موجود؛
7. انطباق محتوا، روش‌ها و دوره‌های آموزشی با نیازهای واقعی جامعه؛
8. ارتقای مستمر سطح کمیت و کیفیت آموزشی دانشگاه؛
9. ارتقای کیفی (علمی و توان اجرایی) کارکنان غیر هیأت علمی و بهبود دانش و مهارت‌ها آنها؛
10. ایجاد فضا و عوامل محیطی مناسب و منبطق با استاندارهای علمی و آموزشی روز دنیا و برخوردار از فرهنگ دینی و ملی؛
11. ارتقای مستمر کمی و کیفی تجهیزات و امکانات آموزشی و تحقیقاتی؛
12. فراهم کردن امکانات و تسهیل زمینۀ سهم‌گیری و اشتراک اعضای کادر علمی و محصلان در کنفرانس‌های علمی و نوآوری‌های تخنیکی مرتبط با امر آموزش و تحقیقات در داخل و خارج کشور؛
13. ارتقاء کیفیت تیزس‌ها و مونوگراف‌های محصلین و استخراج مقاله علمی تحقیقی از آن‌ها برای چاپ در مجله‌های علمی؛
14. بازنگری و اصلاح ساختار و فرایندهای نظارت و ارزیابی فعالیت‌های آموزشی دانشگاه؛

بخش پژوهش و تحقیقات:

15. گسترش و تعمیق فعالیت‌های تحقیقاتی اعضای هیأت علمی؛ 16. افزایش میزان انطباف فعالیت‌های تحقیقاتی با نیازهای علمی و عملی کشور؛
17. تدوین پالیسی تحقیقاتی به منظور هدفمندسازی تحقیقات و مشخص ساختن نیازهای تحقیقی در سطح ملی و منطقه‌ای؛
18. ارزیابی هدفمند و مستمر فعالیت‌های آموزشی و تحقیقاتی دانشکده‌ها؛
19. اجرای تحقیقات علمی و کاربردی دانشکده‌ها از طریق امضاء تفاهم‌نامه‌ها با مراکز و سکتورهای خصوصی؛
20. حمایت از برنامه‌های تحقیقی و کنفرانس‌های علمی دانشگاهی در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی؛
21. ایجاد تسهیلات لازم به منظور گسترش همکاری‌های علمی و تحقیقاتی با سایر مراکز تحقیقاتی در سطح ملی، منطقه‌ای و جهانی با توجه به نیازهای تحقیقی در کشور؛
22. استانداردسازی و تخصصی ساختن نشریات علمی دانشگاه متناسب با معیارهای بین‌الملل
23. فراهم سازی زمینه نشر مقالات علمی استادان در مجله‌های معتبر بین‌المللی
24. فراهم سازی زمینه نشر مقالات علمی و تحقیقی استادان و دانشجویان سایر دانشگاه‌ها در نشریات علمی دانشگاه بین المللی المصطفی (ص) کابل؛
25. رعایت حقوق مالکیت معنوی و قوانین نافذه به منظور کسب اطمینان خاطر محققین داخلی و خارجی؛
26. تدوین راهکار به منظور تشویق و ترغیب اعضای کادر علمی در راستای تولید علم (انتشار مقاله، تالیف کتاب، ترجمه کتاب)
27. ایجاد و به روز کردن مستمر بانک اطلاعات پروژه‌های تحقیقی، آثار علمی و تحقیقی اعضای کادر علمی؛
28. دیجیتالی سازی کتابخانه موجود و مونوگراف‌های دانشجویی در سطح دانشگاه و دانشکده‌ها؛
29. ایجاد وب سایت مخصوص برای نشر آثار علمی و تحقیقی اعضای کادر علمی؛
30. ارتقای مستمر کمی و کیفی تجهیزات و امکانات تحقیقاتی؛
31. بایگانی و نگهداری کلیه سوابق نامه ها و همچنین طرح‌های پژوهشی مصوب؛
32. استفاده از سامانه هوشمند و یکپارچه برای برای نشریات دانشگاه؛
33. ایجاد انتشارات به منظور تسهیل در انتشار دستاوردهای تحقیقاتی دانشگاه؛

بخش اداری و منابع بشری:

1. ارتقا بهره‌وری نیروی بشری و بهبود نظام ارزیابی عملکرد کارکنان؛
2. ارتقاء سیستم‌های یکپارچه الکترونیکی و ارائه خدمات هوشمند؛

بخش فرهنگی:

1. ارتقای بینه علمی، مهارت‌آموزی و فعالیت‌های فوق برنامه فرهنگی اساتید و دانشجویان،
2. افزایش روحیه نشاط و امید و پویایی به جامعه دانشگاهی؛
3. تقویت خرورزی، آزاداندیشی و معنویت در دانشگاه؛

بخش تکنالوژی:

1. تجهیز سالنها، صنف ها، کامپیوتر لب و کتابخانه با تکنولوژی های نوین آموزشی و ارتباطی
2. تأمین انترنت مورد نیاز برای فعالیت اداری و آموزشی
3. به روز رسانی سیستمها و ابزارهای تکنولوژیک

بخش عواید ودر آمد:

1. افزایش عواید و در آمد از طریق آموزش های تکمیلی از طریق مرکز رشد و انکشاف مسلکی
2. افزایش عواید و در آمد از فروش محصولات تحقیقاتی

بخش ارتباطات بین¬الملل و عامه:

1. گسترش ارتباطات با مراکز علمی-تحقیقاتی داخلی
2. گسترش ارتباطات با جامعه و نهادهای مدنی
3. گسترش ارتباطات با دانشگاه های بین المللی
4. تقویت ارتباط با فارغ التحصیلان