برگزاری نشست علمی «کاربرد زبان برنامه نویسی R در هوش مصنوعی با رویکرد اقتصادی» در نمایندگی جامعةالمصطفی افغانستان

نشست علمی «کاربرد زبان برنامه نویسی R در هوش مصنوعی با رویکرد اقتصادی» روز چهارشنبه تاریخ 1404/7/23 در نمایندگی جامعةالمصطفی افغانستان با حضور استادان و دانشجویان برگزار گردید.

این نشست با قرائت آیاتی از قرآن کریم توسط آقای احمد مدثر آغاز شد. در آغاز برنامه، دبیر علمی نشست، آقای سید طالب علوی، ضمن اشاره به نقش «علم داده» در تغییر ساختار فعالیت‌های علمی و اقتصادی، بر اهمیت زبان‌های برنامه‌نویسی در تحلیل داده‌ها تأکید نمود. وی گفت: زبان‌هایی چون R و پایتون در میان پژوهشگران جایگاه ویژه‌ای دارند و در کنار آن‌ها زبان‌هایی مانند Cobol، C++، جاوا، جاواسکریپت و جولیا نیز از اهمیت بالایی برخوردارند.
در ادامه، آقای سید عقیل فاطمی نخستین کارشناس نشست، درباره چیستی زبان برنامه‌نویسی و ساختار آن سخن گفت. وی زبان برنامه‌نویسی را مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها برای ارتباط میان انسان و ماشین دانست و آن را به سه سطح پایین، میانی و بالا تقسیم نمود. او افزود: زبان‌های سطح پایین مبتنی بر کدهای صفر و یک هستند، در حالی که زبان‌های سطح بالا مانند R و پایتون به زبان انسان نزدیک‌تر و یادگیری آن‌ها آسان‌تر است. سپس در معرفی زبان R بیان کرد که این زبان تفسیری و کارآمد برای تحلیل داده‌ها و یادگیری ماشین است و در بسیاری از علوم، به‌ویژه در اقتصاد، کاربرد گسترده دارد.
آقای فاطمی در بخش دوم سخنان خود به معرفی هوش مصنوعی پرداخت و گفت: هر سیستمی که توانایی درک محیط، تحلیل داده و تصمیم‌گیری داشته باشد، دارای نوعی هوش است و اگر این فرایند در ماشین تحقق یابد، «هوش مصنوعی» نامیده می‌شود. وی هوش مصنوعی را به سه نوع ضعیف، عمومی و مدرن تقسیم کرد و توضیح داد که نوع ضعیف در سیستم‌هایی مانند گوگل متکی بر داده‌هاست، نوع عمومی دارای قدرت احساس و خلاقیت است و نوع مدرن که هنوز به‌طور کامل عملیاتی نشده، توانایی تصمیم‌گیری مستقل از انسان را دارد. وی تأکید کرد که برای پیشگیری از خطرات توسعه‌نیافته‌ی هوش مصنوعی، باید الگوریتم‌های آن تحت کنترل انسان باشد.
در بخش دوم نشست، آقای نعمت‌الله خردمند به جنبه‌های عملی زبان R پرداخت. وی ضمن توضیح نحوه نصب و دانلود نرم‌افزار، بر ویژگی متن‌باز (Open Source) بودن آن تأکید کرد که دسترسی رایگان و گسترده به ابزارها و کتابخانه‌های تخصصی را فراهم می‌سازد. او محیط نرم‌افزار R و ویرایشگر اصلی آن یعنی RStudio را معرفی کرده و شیوه‌ی وارد کردن داده‌ها و اجرای کدها را آموزش داد. سپس به‌صورت عملی تحلیل آمار توصیفی، محاسبه فاصله اطمینان، تولید داده از توزیع نرمال و t و رسم نمودار آن‌ها را نشان داد و در ادامه، با استفاده از بسته‌ی ggplot2، منحنی‌های مثلثاتی و معادله‌های درجه سه را ترسیم نمود. وی در پایان، کاربرد R در تحلیل‌های اقتصادسنجی و مدل‌های رگرسیونی پیشرفته را تشریح کرد. نشست با جمع‌بندی و پاسخ به پرسش‌های شرکت‌کنندگان پایان یافت.