برگزاری نشست علمی« گونه شناسی منابع فقهی و حقوقی» در نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان

نشست علمی تحت عنوان« گونه شناسی منابع فقهی و حقوقی» روز شنبه تاریخ 1403/8/12 در نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان با حضور اساتید و دانشجویان برگزار گردید.
در این نشست علمی آقایان عبدالخالق فصیحی و سیدجمال الدین موسوی کارشناسان و آقای سیدذبیح الله سادات دبیر علمی بود.
نشست با تلاوت قرآن کریم توسط آغاز شد و سپس آقای سید جمال‌الدین موسوی درباره اهمیت منبع شناسی فقهی با توجه به نیازهای دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی افغانستان توضیح داده و گفتند: منبع شناسی فقهی پایه و اساس فهم دقیق و صحیح احکام شرعی را فراهم می‌کند. با شناخت منابع معتبر و تاریخی فقهی، پژوهشگران می‌توانند دیدگاه‌های اصیل و معتبر فقها را از گذشته تا به امروز تحلیل و بررسی کنند. با شناخت منابع معتبر و تاریخی فقهی، پژوهشگران می‌توانند از اشتباهات تفسیری و انحرافات احتمالی دوری کنند.
ایشان افزود: منبع‌شناسی به ترتیب زمانی و تطور مکاتب فقهی نیز کمک می‌کند تا جریان‌های مختلف فقهی را بشناسیم و تفاوت‌های آنها را درک کنیم و به اجتهاد اصولی و استنباط بهتر دست یابیم. از همین رو لازم است دانشجویان محترم که در مقطع تحصیلات تکمیلی در رشته های فقه و حقوق مشغول تحصیل هستند نسبت به منابع فقهی از حیث قالب و ساختار و محتوا آشنایی لازم را داشته باشند تا در تحقیقات و فعالیت‌های پژوهشی از توانایی لازم برخودار باشند. 
در ادامه ایشان به اختصار منابع فقهی را از جهت ساختار شامل: تک‌نگاری‌ها، موسوعه‌های فقهی، رسائل فقهی، شروح فقهی، حواشی و تعلیقات فقهی، تقریرات فقهی و از حیث محتوا نیز فقه عبادی، فقه معاملات، فقه معاصر، مسائل مستحدثه، رساله های عملیه فقهی و استفتائات فقهی به حاضران معرفی نمود. 
سپس آقای عبدالخالق فصیحی پیرامون مبنی بر چگونگی دسته بندی منابع حقوقی توضیح داده و بیان داشتند: منابع حقوقی در هر نظام حقوقی اصولا به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند: منابع دست اول و منابع  دست دوم. منابع دست اول به منابع رسمی حقوقی اطلاق می‌شود و شامل قوانین، مقررات، آیین نامه‌ها، تصویب‌نامه‌ها، آراء وحدت رویه، آراء قضایی، معاهدات، کنوانسیون‌ها و امثال آن خواهد بود. منابع دست دوم به آن دسته از منابع حقوقی اطلاق می‌شود که در جهت شرح، تفسیر، تحلیل، ارزیابی و نقد و بررسی منابع دست اول هستند، مثل کتب حقوقی، مقالات حقوقی، گزارش‌های پژوهشی، پایان‌نامه‌های دانشگاهی، جزوات آموزشی، دائره المعارفها و فرهنگ‌های حقوقی. 
در ادامه آقای فصیحی برای استفاده درست از قوانین اظهار داشت: برای استفاده درست و بهینه از قوانین به عنوان مهمترین منبع در مطالعات و تحقیقات حقوقی، پژوهشگر باید قوانین منسوخ را از نافذ تشخیص دهد و به قوانین منسوخ استناد نکند. همچنین به قوانین متروک، ضمایم قوانین، تعدیلات قوانین و آرای متحد المال توجه نماید.