برگزاری نشست علمی «ابعاد معنوی حج در قرآن و حدیث» در نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان

نشست علمی با عنوان« ابعاد معنوی حج در قرآن و حدیث» روز سه شنبه تاریخ 1403/3/22 در نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان با حضور اساتید و دانشجویان برگزار گردید.

در این نشست علمی آقای سید جمال‌الدین موسوی دبیر علمی و آقایان احمدذبیح افشاگر و محمدکریم امیری کارشناسان بودند.

نشست بعد از تلاوت قرآن کریم و آغاز گردید و سپس آقای محمدکریم امیری با استناد به گفته مرحوم میرزاجواد آقا ملکی تبریزی به این نکته اشاره نمود که منظور از عبادات از جمله حج تقویت بُعد روحی انسان است. انجام عبادات با برجای آوردن واجبات و مستحبات و ترک محرمات در واقع جنبه تطهیر و پاک کنندگی را دارد. نوعی دیگری از عبادات تحلیه است که انسان را به رشد و تزیین می‌رساند.

ایشان افزودند: حج یک معجون الهی است و جمیع امراض قلوب را دور می‌کند. علامه طباطبایی جریان حج را یک سیر و سلوک معنوی دانسته است و انسان با حج گزاری با پشت پا انداختن زخارف دنیا به قرب خداوند نایل می‌شود. به گفته علامه طباطبایی حضرت ابراهیم علیه السلام مکان عبادت و بندگی خداوند را در خانه کعبه بنا نمود و در این مکان و خانه خدا چیزی از شرک وجود نداشت.

آقای امیری در ادامه بیان داشت: لبیک گویی حاجیان بیانگر دوری ایشان از شرک ورزی و شریک قائل شدن برای خداوند است. امام خمینی(ره) در سفارشی به حجاج آنها را به پرهیز از شرک ورزی خفی و جلی توصیه نموده و ایشان را به توجه به خداوند تشویق نموده است.

ایشان در ادامه گفت: بر اساس فرمایش قرآن گوشت و... قربانی به خداوند(ج) نمی رسد بلکه تقوای حاصل از آن به حاجی می رسد و این تقوا از آنجای که با نفس متقی ارتباط دارد تقوی و متقی هردو با خداوند متصل می شود. آقای امیری در اخیر بیان داشت: مراقبت های پس از حج از دیگر مسائلی است که باید حجاج به آن توجه نمایند پس از اتمام حج باید به ذکر خداوند(ج) بود. و تقوای الهی را رعایت نماید و در مبارزه با شیطان باید همیشه ثابت قدم باشد.

در ادامه آقای احمدذبیح افشاگر نیز به بیان ابعاد و اسرار معنوی حج از منظر روایات و ادعیه پرداختند. به گفته وی در راوایات اهل‌بیت (ع) اسرار زیادی برای عبادات ازجمله حج مطرح شده است.

ایشان افزودند: امام رضا (ع) یکی از اسرار حج را بازداشتن جان انسان از گناه دانسته است. امام سجاد علیه السلام در خصوص اسراسر حج نکات زیادی را بیان نموده اند. به فرمایش امام سجاد (ع) احرام بستن در حقیقت دو اثر دارد حرام دانستن تمامی محرمات الهی و کمر همت بر ترک محرمات بستن. در رابطه با لبیک گفتن نیز آن حضرت فرمودند: پاسخ مثبت دادن به مسائلی که خداوند به آن دستور داده و حاجی به آن ندای لبیک می دهد و از اموری که نهی شده پرهیز می کند. در باب طواف کردن آن حضرت فرمودند: فضای حاکم و حس معنوی ایجاد شده انسان را به این مسئله سوق می دهد که ارکان کعبه را تقدیس می نماید و خود را در پناه خدا قرار می دهد. در ارتباط با حجر الاسود فرمودند: با دست کشیدن به حجر الاسود در حقیقت بیعت با خداوند و مصافحه با خداوند انجام می دهد و با ایستادن در کنار مقام ابراهیم و نماز خواندن در آنجا استقامت حضرت ابراهیم علیه السلام را در راه اطاعت خداوند می آموزد. نماز خواندن در کنار مقام ابراهیم بینی شیطان را به خاک می مالد. سعی بین صفا و مروه در حقیقت سیر بین خوف و رجا را به او یادآوری می نماید. ورود به سرزمین منا اعلام این مسئله است که همه مردم از دست و قلب انسان در امان خواهد بود. دعای عرفه در حقیقت انسان را با توحید آشنا می سازد. رمی جمرات انسان را با شیطان که دشمن اوست آشنا و به مخالفت با او و ایستادگی در برابر او را می آموزد. در رابطه با قربانی نمودن نیز سر آن این است که طمع و آزمندی خویش به ورع دست یابی می نماید. آقای افشاگر در اخیر گفتند: در باب آثار معنوی حج از جمله اموری که محقق می شود معرفت و شناخت خداوند(ج) است که  سفر حج از ابتدا تا پایان رنگ و بوی خدایی دارد و به علم و یقین انسان نسبت به خداوند می افزاید. به گفته مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی حج زمینه ساز شناخت نفس و پس از آن زمینه ساز شناخت خداوند می شود. در برخی از روایات در ذیل آیه« ففروا الی الله» به حج الی الله اشاره شده است. حج ضیافت الهی است که خداوند متعال آن را برای بندگانش اعلام نموده است و خداوند متعال نسبت به مهمانانش نگاه ویژه دارد. و چون مهمانی ویژه است مهمانی است ماندگار. تجلی عبودیت با تحمل مشقات گرما و سختی ها انسان را به کمال می رساند.

این نشست علمی همزمان به صورت آنلاین برای کاربران فضای مجازی پخش گردید.