نشست عملی با عنوان «استطاعت در حج از منظر امام خمینی(ره)» در  جامعه المصطفی العالمیه – افغانستان  روز یکشنبه مورخ 1403/3/13برگزار گردید. کارشناسان نشست، استادان محمد عارف رضایی و محمد عیسی هاشمی بودند و دبیری نشست را آقای دوران علی محسنی بر عهده داشت.  ابتدا دبیر جلسه، کارشناسان را به جایگاه دعوت نمودند که پس از استقرار آنان از قاری قرآن دعوت شد تا با تلاوت آیاتی چند از قرآن مجید محفل را شروع نماید.

استاد هاشمی در باره مفهوم شناسی استطاعت در حج بیان داشت: واژه استطاعت از نظر لغت به معنای قدرت و توانایی می باشد. یعنی کسی که توانایی انجام کاری را داشته باشد این فرد مستطیع گفته می‌شود. اما از نظر اصطلاح فقهی استطاعت یعنی فراهم بودن تمام شرایطی که برای انجام حج لازم است. شرط مالی، شرط جسمی، شرط امنیتی و... پس اگر مکلفی این شرایط را داشته باشد چنین فردی از نظر فقهی مستطیع است و حج بر او واجب می باشد.

در ادامه ایشان به مستندات و دلایل فقهی حضرت امام خمینی ( ره) پیرامون استطاعت پرداخت و به آیه وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَیتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَیهِ سَبِیلًا  وَمَنْ کفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِی عَنِ الْعَالَمِینَ؛ اشاره نمود و گفت حضرت امام (ره) از این آیه هم وجوب حج را استنباط نموده است و هم استطاعت را. وی به دلایل روایی و عقلی هم اشاره نمود و این دلایل را نیز از منظر حضرت امام (ره) به بحث گرفت.

کار شناس دیگر این نشست جناب استاد رضایی بود. وی در باره اهمیت و جایگاه حج از منظر امام راحل توضیحاتی ارایه نمود. وی در فرازی از سخنانش گفت: یکی از فقها و شخصیتهای که در باره حج و نحوه انجام آن بسیار تاکید داشته است حضرت امام خمینی (ره)  است. آقای رضایی در فراز دیگری از سخنانش گفت حضرت امام راحل به دو بعد حج بسیار تاکید می کردند:

بعد اول: وحدت اسلامی و هبستگی اجتماعی امت اسلامی. حضرت امام در پیامهای که به مناسبت مراسم حج صادر می فرمود در باره اتحاد و همدلی و هبستگی جامعه و امت اسلامی بسیار تاکید می کرد

بعد دوم:  دشمن شناسی و برائت از مشرکین بود که معظم له به آن عنایت و توجه خاصی داشتند. حضرت امام در کنار عنایت به بعد معنوی و تربیتی و روحانی حج، بعد اجتماعی و سیاسی حج را نیز بسیار برجسته می دید و این ابعاد حج را مورد تاکید بسیار قرار  می داد.

این نشست به صورت آنلاین نیز پخش شد.